Финн-угор сирӹзӹвлӓн конгресс
Финн-угор сирӹзӹвлӓн конгресс — 2010-шӹ ин Финляндиштӹ, Оулу халашты лиэш.
Финн-угор писательвлӓн пӹтӓришӹ Конгресс 1989 ин Мары Элӹштӹ, Йошкар-Олашты, ылын. Тӹдӹн девизшӹ: «Писатели в борьбе за мир, прогресс и взаимопонимание между народами» – «Халыквлӓ лошты келшӹмӓш, тыр, иктӹ-весӹм ынгылымаш дӓ прогресс верц кредӓлмӓштӹ писательӹн вӓржӹ». Российӹн Писатель ушемӹм вуйлатышы Сергей Михалков форумым пачын. Литератур кӹлвлӓм виӓнгдӹмӹ гишӓн шая кен. Николай Рыбаков конгресслӓн негӹцӹм пиштен. Финн-угор писательвлӓн Ассоциацин пӹтӓришӹ президентеш венгр профессор Петер Домокошым айырымы.
Кокшы вӓшлимӓш 1991 ин Финляндиштӹ, Эспо халашты (Хельсинки лишнӹ), «Родной язык – моя Родина» – «Туан йӹлмӹ – мӹньӹн шачмы вӓрем» лӹм доно эртен. Тӹдӹн покровительжӹ Теллерво Койвисто, Финляндин президентӹн пелӓшӹжӹ, ылын.
«Родная речь, отечественная литература – сегодня» – «Туан шая, отечественный сӹлнӹ шая – тагачы» кымшы Конгресс Венгрин Эгере халашты 1993 ин эртен. Тӹшкӹ Венгрин президентшӹ Арпад Генц толын. Ти конгресс гӹц ИНФ лӹмӓн информационный вестник лӓктӓш тӹнгӓлӹн. Тенгеок Петер Домокошын инициатива доно «Иду к живому брату» финн-угор поэзи антологи венгр, руш дӓ национальный йӹлмӹвлӓ доно лӓктӹн. Эстонин Лохусалу (Таллинн лишнӹ) халашты нӹлӹмшӹ вӓшлимӓш 1996 ин ылын. Тӹдӹн «Мосты» – «Кӹвервлӓ» лӹмжӹ сӓрӹмӹ пӓшӓн керӓллыкшым анжыктен. Арво Валтонын инициатива доно эстон дӓ национальный йӹлмӹвлӓ доно финн-угор поэтессывлӓн антологивлӓм лыкмаш тӹнгӓлӓлтӹн. Тенгеок Арво Валтоным финн-угор писательвлӓн Ассоциацим вуйлатышеш айырымы.
Вӹзӹмшӹ Конгрессӹм Коми Республикӹн тӹнг халажы Сыктывкар 1998 ин вӓшлин. Тӹштӹ «Финно-угорская литература: общность и своеобразие мышления» – «Финн-угр литератур: шанымашын иканьжы дӓ айыртемжӹ» лӹм доно пӓшӓ кен.
Кудымшы Конгресс 2000 ин «Литература. Школа. Будущее» – «Литература. Школа. Анзыклык.» девиз доно Мордовиштӹ, Саранск халашты, эртен. Шукы монгыран хытырымаш ылын, но тӹнг шанымаш: тагачшы нелӹ гӹц анзыкы лӓктӓш кӹчӓлмӹ корны.
«Финно-угорские литературы и языки в контексте глобализации» – «Финн-угр литературывлӓ дӓ йӹлмӹвлӓ глобализациштӹ» финн-угр писательвлӓн шӹмшӹ Конгресс 2002 ин Удмуртиштӹ, Ижевск халашты, эртен. Тӹштӹ кок семинар пӓшӓм ӹштен: «Развитие финно-угорских литератур и языков» дӓ «Юмор и самобытность финно-угорских народов».
«Фольклор. Эпос. Современная литература.» – «Фольклор. Эпос. Кӹзӹтшӹ литература.» лӹм доно кӓндӓкшӹмшӹ Конгресс Ханты-Мансийскиштӹ 2004 ин ылын. Участниквлӓ финн-угр халыквлӓн литературым перегӹмӹ дӓ виӓнгдӹмӹ ядмашвлӓм ланзыленӹт.
«Писатель – Литература – Читатель» – «Сирӹзӹ – Литература – Лыдшы» лӹм девиз ӹндекшӹмшӹ Конгресс 2006 ин Карелиштӹ, Петрозаводск халашты, эртен. Кыце лыдшы якте туан йӹлмӹ доно сирӹмӹ литературым шоктымыла, кыце шачмы ӹлмӹ доно книгӓвлӓм лыкмыла – погынымашын тӹнг темывлӓжӹ ылыныт, тенгеок туан йӹлмӹм тыменьмӹ ядмашвлӓм тӓрвӓтенӹт.
Лушы вӓшлимӓш Мары Элӹштӹ, Йошкар-Олашты, 2008 ин «Будущее финно-угорских литератур. Творчество молодых авторов» девиз доно эртӓрӓлтеш.