Пӧрт
Пӧрт - эдемӹн ӹлӹмӹ суртшы. Пӧртӹм шӹренжок пу, кӱ, кӹрпӹц дӓ кыды вӓрежӹ шун рок гӹц оптат. Пӧртӹштӹ окнявлӓ дӓ амаса улы. Тенгеок веранды дон балконан пӧртвлӓ лин кердӹт. солавлӓштӹ шӹренжок ик пачашан, халавлӓштӹ шукы этажан пӧртвлӓ ылыт.
Шуко элын конституцийыштыже айдемын частный илышыжлан да тудым тӱкаш лийдыме илыме вер нерген ойлалтеш.
Практике функций, илыме вер символике рольым шукта-тӱжвал койыш-шоктыш деч аралалт кодшо айдеме культур кумдыкын идейжым еш але тукым деч ончычсо тукым-влак дене кылым куча. Тидын шотышто илыме вер шот дене чынжым манаш гын, илыме вер чоҥыш веле огыл, кумда умылымашан илем, тидын шотыштак илем, элым, ойкуменым тӱрыснек умылыман. Илыме вер йымалне эреак илыме пачер пӧрт-влак, пашам ыштыме але тунемме годым, унагудышто кӱчык илыме годым илаш тӱшкагудо умылалтыт. Пачер пӧрт - влак деке унагудо типан пӧрт да шоҥго-влаклан интернат-пӧрт-влак пурат. Тӱжвал тӱс, пырдыж да кӧргысӧ чоҥышлык материал пеш тӱрлын (материал дене пушеҥге, брезент, кӱ, бетон, мланде, кермыч, вурс, эсогыл янда, лум але лум) лийын кертеш.
Шуко пачеран пӧрт-влак
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Шуко пачеран пӧрт-влак акрет Римыште икымше гана лектыныт.
Шуко пачеран аренда пӧртым чоҥымо практике XVII курым кыдалне шочын. Пачерым арендын акше тугай этаж деч шога, могайыштыже нуно кӱкшырак улыт, тунар шулдо.
XIX курым тӱҥалтыште капиталист кылым пеҥгыдемдымаш тареш пуымо пачер дене пайдале пӧртым чоҥаш кумылаҥден.
XIX курымысо кокымшо пелыштыже пашазе-ВЛАКЛАН шуко пачеран пӧрт-ВЛАК деч ПОСНА кыдалаш класслан да кӱшыл класслан аренде пачер дене пӧрт-влак толаш тӱҥалыныт. 1880-ше ийлан тыгай техникым шочыктымылан кӧра тиде типан илемын лифт гай куштылгылыкшо ятырлан кушкын.
Германийыште Икымше тӱнямбал сар деч вара шулдакан чоҥаш кӱлеш, но тыгодым писын кушшо пашазе-влаклан компорт илыме вер ситышын уло, шуко пачеран пӧрт-влакын архитектурыштышт у корным ончыктымашке конден, тидыже кугу школым да художественный конструктированийым пропагандироватлалтын, буаус семын палыме.
Пачер-илыме помещенийын ик але икмыняр йыгыре пӧлемысе ик видше, южо годым посна тӱжвал лекмаш дене пӧртын посна ужашыжым ыштыше.
Россий Федерацийын илыме вер тӧртыкшотшо почеш, пачер-структур дене ойыралт шогышо помещений, тыгай пӧртыштӧ тӱшкан пайдаланыме помещенийлашке вигак пураш йӧным пуышо да ик але икмыняр пӧлем гыч улшо, тыгак тыгай помещенийыште нунын илыме верышт дене кылдалтше озанлык да илыш-касыш да моло нужналыкым шуктышашлан ышталтше ешартыш кучылтмо вер. Пачер шкежак кажне гражданинын шке малпогыжлан але служымо илыме вержылан шотлалтыт. Пачер оза общеоступный коридор, тошкалтыш але моло пӧрт але оралте-влак дек пураш лиеш.
-
Parasztház a göcseji falumúzeumban
-
Friedrichstadti házak
-
Panelház építése
-
Barbadosi házak
-
Faház