Попугай

Якшарикӓ ара (Ara macao)

Симсӓлгӹ-сарикӓ ара (Ara ararauna)

Гиацинт ара (Anodorhynchus hyacinthinus)

Гваруба (Guaruba guarouba)

Ӹдӹр лори (V. peruviana)

Ошикӓ какаду (C. galerita)

Сарикӓ пӹлӹшӓн попугай

Лорикет (Trichoglossus haematodus)

Кымда пачан попугай (Psephotus haematonotus)

Попугай ганьывлӓ тенгеок попугайвлӓ гань ылшывлӓ (латинлӓ Psittaciformes) — попугай дон оравивлӓ (Psittacopasserae) йыхыш пырышы тропиквлӓ дон субтропиквлӓштӹ вӓшлиӓлтшӹ яргата цӹреӓн кеквлӓ. Попугайвлӓ яратымы четлык (клетке) кек ылыт.

Цилӓжӹ 372 тӹрлӹ попугай улы. Попугайвлӓн сек изижӹ 8 см (Micropsitta pusio), сек когожы 1 м (гиацинт ара Anodorhynchus hyacinthinus) якте шот. Нелӹцшӹ 10 г (Micropsitta pusio), 4.0 кг (какапо Strigops habroptilus) якте лин кердеш.

Классификацижӹ

Попугай отрядын кымыт надсемействожы улы:

• Cacatuoidea — Какадувлӓ
  • Cacatuidae — Какадувлӓ
• Strigopoidea — У Зеланди попугайвлӓ
  • Nestoridae — Несторвлӓ
  • Strigopidae — Тымана попугайвлӓ
• Psittacoidea — Попугайвлӓ
  • Psittrichasiidae — Кучкыж попугайвлӓ
  • Psittaculidae — Изи попугайвлӓ
  • Psittacidae — Кого попугайвлӓ

Какадувлӓ

• Какадувлӓ Cacatuidae
  • Nymphicinae — Кореллавлӓ
    • Nymphicus hollandicus — Корелла
  • Calyptorhynchinae — Шимӓкӓ какадувлӓ
    • Calyptorhynchus — Шимӓкӓ какаду
  • Cacatuinae — Лачокла какадувлӓ
    • Microglossini — Шим шылдыран какадувлӓ
      • Probosciger — Пальма какаду
    • Cacatuini — Ошикӓ какадувлӓ
      • Callocephalon fimbriatum — Шлемӓн какаду
      • Eolophus roseicapilla — Ошалгы-якшарикӓ какаду
      • Lophochroa leadbeateri — Какаду-инка
      • Cacatua — Ошикӓ какаду

У Зеланди попугайвлӓ

• Nestoridae — Несторвлӓ
  • Nestor — Нестор
• Strigopidae — Тымана попугайвлӓ
  • Strigops — Тымана попугай

Попугайвлӓ

• Psittrichasiidae — Кучкыж попугайвлӓ
  • Psittrichasinae — Цуштыривуян попугайвлӓ
    • Psittrichas fulgidus — Цуштыривуян попугай
  • Coracopsinae — Ваза попугайвлӓ
    • Coracopsis — Ваза попугай
• Psittaculidae — Изи попугайвлӓ
  • Platycercinae — Розеллывлӓ
    • Pezoporini — Шуды изи попугайвлӓ
      • Neopsephotus bourkii — Ошикӓ-якшарикӓ изи попугай
      • Neophema — Шуды изи попугай
      • Pezoporus — Рок попугай
    • Platycercini — Лачокла розеллывлӓ
      • Barnardius — Барнард попугай
      • Cyanoramphus — Тӹргештӹлшӹ попугай
      • Eunymphicus — Шуран попугай
      • Lathamus discolor — Цӹгӓк статян попугай
      • Northiella — Якшар мӹшкӹрӓн кымда пачан попугай
      • Platycercus — Розелла
      • Prosopeia — Тьолгыжшы попугай
      • Psephotus — Кымда пачан попугай
      • Purpureicephalus spurius — Якшар калпакан попугай
  • Psittacellinae — Волаан попугайвлӓ
    • Psittacella — Волаан попугай
  • Loriinae — Лори попугайвлӓ
    • Loriini — Лоривлӓ
      • Chalcopsitta — Йӹлгӹжикӓ лори
      • Eos — Якшарикӓ лоривлӓ
      • Pseudeos — Ош тупан лори
      • Trichoglossus — Лорикет
      • Psitteuteles — Ишкӹ пачан лорикетвлӓ
      • Lorius — Кымда пачан лори
      • Phigys — Фиджи лори
      • Vini — Ӹдӹр лори
      • Glossopsitta — Мускус лорикетвлӓ
      • Charmosyna — Косир лори
      • Oreopsittacus — У Гвиней кырык лори
      • Neopsittacus — Лори-гуа
    • Melopsittacini
      • Melopsittacus — Коэлӓ пынан попугайчик
    • Cyclopsittini — Инжир попугайвлӓ
      • Cyclopsitta — Изи инжир попугайвлӓ
      • Psittaculirostris — Кого инжир попугайвлӓ
  • Agapornithinae — Айырлаш лидӹмӹ попугайвлӓ
    • Agapornis — Айырлаш лидӹмӹ попугай
    • Loriculus — Кечӹшӹ попугайчик
    • Bolbopsittacus — Филиппин кӹжгӹ нерӓн попугай
  • Psittaculinae — Лачокла изи попугайвлӓ
    • Polytelini
      • Alisterus — Кугижӓ попугай
      • Aprosmictus — Якшар шылдыран попугайвлӓ
      • Polytelis — Паян попугай
    • Psittaculini
      • Psittinus cyanurus — Якшар ӹнгӹжӓӓн попугай
      • Geoffroyus — Жоффруа попугайвлӓ
      • Prioniturus — Ракет пачан попугай
      • Tanygnathus — Кого нерӓн попугайвлӓ
      • Eclectus — Эклектус
      • Psittacula — Шӓргӓшӓн попугайвлӓ
      • ?Mascarinus mascarin† — Маскарен попугай
      • ?Lophopsittacus — Кымда нерӓн попугай
      • ?Necropsittacus borbonicus — Родригес попугай
    • Micropsittini — Шиштӹ изи попугайвлӓ
      • Micropsitta — Шиштӹ изи попугай
  • Psittacidae — Кого попугайвлӓ
    • Psittacinae — Жаковлӓ
      • Psittacus — Жако
      • Poicephalus — Кужы шылдыран попугайвлӓ
    • Arinae — Неотропика попугайвлӓ
      • Arini — Ара попугайвлӓ
        • Cyanoliseus — Патагони попугай
        • Enicognathus — Изумруд попугайвлӓ
        • Rhynchopsitta — Кӹжгӹ нерӓн ара
        • Pyrrhura — Якшар пачан попугай
        • Anodorhynchus — Гиацинт ара
        • Leptosittaca — Анд кырык попугай
        • Ognorhynchus — Сарикӓ пӹлӹшӓн попугай
        • Diopsittaca — Карлик ара
        • Guaruba — Гваруба
        • Conuropsis — Каролин попугай
        • Cyanopsitta — Симсӹ ара
        • Orthopsittaca — Якшар мӹшкӹрӓн ара
        • Ara — Ара
        • Primolius — Ыжарикӓ аравлӓ
        • Aratinga — Аратинга
        • Nandayus — Шим вуян попугай
      • Androglossini — Амазон попугайвлӓ
        • Pionopsitta — Сӹлнештӓрӹмӹ попугай
        • Triclaria — Симсӹ мӹшкӹрӓн попугай
        • Pyrilia — Пирили
        • Pionus — Пион попугай
        • Graydidascalus — Кӹтӹкӹн пачан папугай
        • Alipiopsitta — Сарикӓ мӹшкӹрӓн амазон
        • Amazona — Амазон
      • clade (proposed tribe Amoropsittacini)
        • Nannopsittaca — Ыжар орави попугай
        • Psilopsiagon — Кырык попугайвлӓ
        • Bolborhynchus — Кӹжгӹ нерӓн попугайвлӓ
        • Touit — Ала пачан попугайвлӓ
      • clade (proposed tribe Forpini)
        • Forpus — Орави попугайвлӓ
      • clade (including Arini)
        • Pionites — Ошикӓ мӹшкӹрӓн попугай
        • Deroptyus accipitrinus — Вӓрӓш вуян попугай
      • clade (including Androglossini)
        • Hapalopsittaca — Изи амазонвлӓ
        • Brotogeris — Вӹцкӹж нерӓн попугайвлӓ
        • Myiopsitta monachus — Манак попугай

Анжалаш

• Попугайвлӓн таксономи спискӹжӹ