Кокласола
Кокласола (рушла деревня Эшманайкино) Когоӓнгӹр (перви Пекоза маналтын) вургымла сирӹштӹ вӓрлӓнӓ. Усола якте 3 уштыш. Сола кок сирӓн ылеш (Изи Кокласола, Кого Кокласола), нӹнӹм карем айырен шалга. Сола лишнӹ техень карем дон нырвлӓ улы: Кого карем, Шол карем, Пӱӓ карем, Йогор карем, Олмаву карем, Шапыл карем, Воротанер, Олмавунеркӓ, Кужынер, Ортюшканер, Егрушанер, Кожервуй, Вӹдсӹнзӓлидӹ, Пӹсмӓн ӓнгӹр, Полдыреня, Шӹргӹныр. Сола лӹм «кокла» (чащоба, мелкий лес) дӓ «сола» (деревня) шамаквлӓ гӹц лин.
Истори
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Пӹтӓришӹ гӓнӓ сола гишӓн 1795-шӹ ин сирен кодымы ылын. Сола халык первишен мӱлӓндӹ пӓшӓм ӹштен, вольыкым урден. 1921-шӹ ин Кокласолашты тӹнгӓлтӹш школ дӓ лыдмы пӧрт ылыныт. 1930-шы ин солашты колхозым ӹштӹмӹ. Тӹдӹн пӹтӓришӹ вуйлатышыжы Валериан Захарович Алексеев ылын. 1933-шы ин солашты «Мари» промартель ылын. Тӹштӹ 67 эдем пӓшӓлен. Нӹнӹ пум йӓмдӹленӹт, пу хӓдӹрвлӓм (тирӹм, аравам...) ӹштенӹт дӓ выжаленӹт. Ти сола гӹц Кого Вырсышты 49 эдем кредӓлӹн, нӹнӹ логӹц коклы коктынжы коленӹт, коклы шӹмӹтӹнжӹ токышты пӧртӹлӹнӹт. Тидӹ: рядовойвлӓ Анатолий Иванович Матюков, Андрей Филиппович Хлебников дӓ молат. 1948-шӹ ин Кокласолашты радио, 1952-шы ин телефон пӓшӓлӓш тӹнгӓлӹнӹт. 1962-шы ин пӹтӓришӹ телевизор лӓктӹн. Варарак вӹд пычым шыпшыныт.
Ӹлӹзӹ шот
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]1795-шӹ и — 27 кудывичӹ;
1859-шӹ и — 30 кудывичӹ (82 пӱэргӹ, 85 ӹдӹрӓмӓш);
1889-шӹ и — 42 кудывичӹ (115 пӱэргӹ, 118 ӹдӹрӓмӓш);
1890-шы и — 51 кудывичӹ;
1897-шӹ и — 44 кудывичӹ, 216 эдем (111 пӱэргӹ, 105 ӹдӹрӓмӓш);
1923-шы и — 44 кудывичӹ;
1925-шӹ и — 223 эдем;
1929-шӹ и — 47 кудывичӹ, 227 эдем (110 пӱэргӹ, 117 ӹдӹрӓмӓш);
1943-шы и — 44 кудывичӹ, 166 эдем ;
2001-шӹ и — 39 кудывичӹ, 110 эдем (38 пӱэргӹ, 72 ӹдӹрӓмӓш).