Кого Сӧрмӓнӓнгӹр
Вӓрлӓнӹмӓш, ӹлӹзӹ шот
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Кого Сӧрмӓнӓнгӹр Изи Шӹндӹр Ангӹрӹн вургымла велӹштӹжӹ, Пӹзӹкныр сола гӹц 4 уштыш палны вӓрлӓнӓ. Ти кого сола кок сирӓн ылеш, нӹнӹм келгӹ карем дӓ изи ӓнгӹр айыра., седӹндонок «Кого Сӧрмӓнӓнгӹр» сола лӹмжӓт тишецок лӓктӹн: «кого» + «сиремӓн» + «ӓнгӹр». Шукердӹ перви ти каремӹштӹ кугилӓ лин, кышты марынвлӓ кымалтышвлӓм ӹштенӹт.
Историжӹ
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Пӹтӓриш гӓнӓ Кого Сӧрмӓнӓнгӹр документышты 1795 ин пӓлемдӓлтеш. Тӹнӓм солашты 27 сурт лин. 2001 и якте сола 59 сурт якте кушкын. Сола XIX-XX курымвлӓштӹ Козьмодемьянск уездын Паратмар, вара Кожваж-Сигачинск, Виловатовражный волостьвлӓштӹжӹ шотлалтын. 1921 и гӹц Кого Сӧрмӓнӓнгӹр Козьмодемьянск кантонын Кузнецово районышкыжы пырен. 1931 и гӹц Кырык мары районын Кузнецовы сельсоветыш пыраш тӹнгӓлӹн.
Экономика
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Коллективизаци жепӹн Кого Сӧрмӓнӓнгӹрӹштӹ «Красный пахарь» колхозым чангенӹт. Предсдательжӹ Сидуков Дмитрий Илларионович ылын. Вара сола «Достижение», вара «Дружба», СПК «Кузнецовский» колхозышкы пырен.
Культура
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Кого Сӧрмӓнӓнгӹр солашты шукы пӓлӓмӹ, шотеш пиштӹмӹ эдем шачын кушкын: Аверий Алексеевич Яковлев Трудовой Якшар Замя орден доно пӓлемдӓлтӹн (1976 и); Вас Патраш (Василий Михайлович Петухов) – сирӹзӹ, СССР писатель союзын членжӹ; Фер-Сидук (Ферапонт Яковлевич Сидук) – журналист, литератор; Алексей Николаевич Васканов – «Ленинский путь», «Жерӓ», «Йӓмдӹ ли» газетвлӓн редакторжы; Виталий Альбертовия Петухов – журналист, писатель, Куженер районын «Заря» газетын тӹнг редакторжы, сирӹзӹ, «Акӹр шӓмӓн», «Пӹсӹ пикш, тангыла янгеж» романвлӓн, лыдышвлӓн, шайыштмашвлӓн авторжы; изи годшы жепӹм Виктор Дмитриевич Сидук эртӓрен – фронтовик, полковник, Владимирский кугижӓнӹш университетын доцентшы, пенси якте космонавтвлӓм йӓмдӹлӹмӹ центырышты служышы патыр эдем.
Транспорт
[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]Автобус линивлӓ: Цикмӓ – Тӓкӓрӓ, Цикмӓ – Йӹлъял