Ялаш
Ялаш - ял дон ӓрдӹм мӱдӹшӹ вӹлвӓл выргем. Ялаш кок шокшан ылеш. Ялашын ӱл мычашыжы шӹренжок ял шӓклӓкӓ якте ылеш. Ялаш ӹнжӹ валы манын, тӹдӹм кӓсньӹк ӓль прежӓ доно кӹдӓл тервен цаткыдемдӓт. Ялашым пӹтӓрижӹ лач пӱэргӹвлӓ веле чиэнӹт, XX-шы курымын тӹдӹм ӹдӹрӓмӓшвлӓӓт чиӓш тӹнгӓлӹнӹт. Кырык мары йӹлмӹштӹ ялашын этимологижӹ "ял" шамак доно кӹлдӓлтӹн.
Историй[тӧрлӓтӓш | кодым тӧрлӓш]
Утла тиде предметын тошто амалже оазис деч тораштак огыл верланыше Инкай (йӱдвел-касвелыш Китайын). Кок шӱгарыште меж йолашым ийгот дене мумо 3000 ий наре (радиоуглородын XII ден X курым-курым коклаште датировко. Йолаш лекме имне кӱшыл кудылан имне кучылташ тӱҥалме дене кылдалтын (чарагидын кудалаш оҥай огыл).
Кугезе грек ден римлян — влак, правил семын тошто грек-шамыч гиматийым нумалыныт, а римлян-влак-тулеч). Йолашан нуно варвар-шамычын ойыртем палышт семын ужын улыт, перс-шамыч шальварым нумалыныт.
Петыр «Схольный историйыште» (1173) 1173) шуко курымысо европо университетлаште тунемше тарзе, йолаш вавилон кугыжан озаже Семирамид дене изобретенийым воза; ТИДЕ шонымаш " ОЙСАВЫРТЫШ ХII—XII курым-КУРЫМАШЛЫК Западный Европысо XII курым-Курымашлык, Салимбененное, Пармейский, Шоган да тулеч моло) ешаралтеш.