Ракоци, Ференц
| Ракоци, Ференц | |
|---|---|
 | |
| Шочын | Ошибка Lua в Модуль:Sources на строке 373: attempt to concatenate local 'letter' (a nil value). |
| Шочмо вер | |
| Колен | 1735 ин 8 апрельын[1][2] (59 и) |
| Колымо вер | |
| Страна | |
| Тыршымаш алан | полководец, политик |
| Ача | Ференц I Ракоци[d] |
| Ава | Илона Зрини[d] |
| Шаблон:Wikidata gender switch | Шарлотта Амалия Гессен-Ванфридская[d] |
| Йоча-влак | Йожеф Ракоци[d], Дьёрдь Ракоци[d] и Граф Сен-Жермен[d] |
| Чап пӧлек да премий |
 |
| Автограф |
 |
 Медиафайлы на Викискладе | |
 Произведения в Викитеке | |
Ференц Ракоци (Rákóczi Ferenc, 1676-1735)
Ференц Ракоци Венгрин халык геройжы, Венгри дон Трансильванин герцогшы веле агыл, тенгеок сирӹзӹ семӹнят пӓлӹмӹ ылеш. Тӹдӹ политика, шӹнцӹмӓш, вырсы дӓ кыце кугижӓнӹшӹм виктӓрӹмӹлӓ, тӹдӹ гишӓнӓт сирен. Тӹдӹ пиш шукым сирен дӓ цилӓ сирӹм пӓшӓжӹм шӹмленӓт вӓк эче шоктымы агыл. Лин кердеш, лыдышвлӓмӓт сирен, но тидӹ гишӓн келесӓш нелӹ. Утла чӹдӹ сведени. Шукы сирӹмӹ пӓшӓвлӓжӹ логӹц 1716-1719-шӹ ивлӓн сирӹмӹ конфесси (Confessio peccatoris, ad praecepe in corde suo nati Salvatoris vitam suam deflentis...) дон ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓжӹм (Mémores, 1717) гишӓн пӓлдӹртӹмӹлӓ. Конфессивлӓштӹжӹ малын тӹдӹ восстанин вуйлатышы лин, тӹдӹ гишӓн нимат шӹлтӹдеок шайыштеш. Зрини ганьок тӹдӓт лу и нӓрӹ шыпшылтшы вырсын вуйлатышы ылын дӓ тӹдӹн верц ылшы салтаквлӓн сусуштым, халык верц ылмыштым дӓ шӱмӹштӹш ясыштым ужын. Имни вӹлнӹ шӹнзен, тӹдӹ цилӓ тӹдӹм ужын, мам француз коллегыжы Сэн-Симон палатышты шӹнзен ужын.
Конфессивлӓм Ракоци латинлӓ сирен, ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓжӹм французла. Ракоци пиш яжон француз культурым пӓлен. ӹрвезӹ ылмыжы годым тӹдӹ Раблен, Фенелонын, Ла Брӱэрӹн пӓшӓвлӓжӹ доно пӓлӹ ылын дӓ восстаним шин шӓлӓтӹмӹ патек, 1712-1717-шӹ ивлӓн эмиграциштӹ Парижӹштӹ ӹлен. Тӹштӹ конфессивлӓ дон ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓжӹм сирӓш тӹнгӓлӹн. Лӱдвиг XIV-шӹ дон пӓлӹмӹ ылын. ӹшке шомыжы доно Гросбойн камалдолвлӓн мынастирӹштӹ ӹлен. Ти жепӹн Францин культура ӹлӹмӓш доно яжон пӓлӹмӹ лин кердӹн. Шамаклан тӹдӹ Расин дон Мольерӹн пьесывлӓштӹм ужын, француз картин галерейвлӓш шӹренок каштын дӓ Сэн-Симон дон пӓлӹмӹ лин. Тӹдӹжӹ Ракоци гишӓн ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓмӓт сирен. Мынастирӹштӹ ӹлен, эдемвлӓ дон кӹлвлӓм чӹдемдӓш тӹнгӓлӹн дӓ йансенизм сектӹш пырен. Тидӹ паштек конфессивлӓм сирӓш тӹнгӓлӹн. Сусу дӓ ӹлӹмӓшӹм яратышы ӹрвезӹ эдем гӹц славым яратышы вырсы вуйлатышы лин. Варажы стоик, религи гишӓн ирӹкӹн шаныкалышы эдем дӓ сирӹзӹ.
Политикӹмӓт тӹдӹ совсемешок кодыде, ӹшке ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓштӹжӹ малын восстанижӹ лаксыртымы лин, тӹдӹ гишӓн чӹдӹм агыл сирен. Тӹнг ӓмӓлеш дворянвлӓ дон халык лоштыш ынгылыдымашым лыктеш. Сирӹзӹ нӹнӹ лошты пиш келгӹ карем, манын сирӓ, кыдым нима донат пӹтӓрӓш ак ли. ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓм сирӹмӹжӹ годым Ракоци махань-шон документвлӓм кычылтын. Йансонизмӹш сӓрнӓлтӹн гӹнят, сирӹзӹ молнам ма ылын, тӹдӹ гӹц ат отказалт, герцог лӹмжӹмӓт ӧрдӹжӹш моло шӹкӓл ак колты.
- ↑ 1,0 1,1 Ferenc Rakoczi II // Encyclopædia Britannica (англ.)
- ↑ https://jh.tritius.cz/authority/565643
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118812513 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.